მდგრადი განვითარების მზარდი გამოწვევების გადასაჭრელად, საჭიროა გადაუდებელი რეფორმები. ეს კი ფინანსურ სისტემაში ისეთ ცვლილებას მოითხოვს, რომელიც მწვანე და ინკლუზიური ეკონომიკური ზრდის სტიმულირებას მოახდენს. გრძელვადიანი სტაბილურობის, გამჭვირვალობისა და ეკონომიკური მდგრადობის მისაღწევად, აუცილებელია კერძო კაპიტალის მდგრად ინვესტიციებზე რეორიენტაცია.
ფინანსური სტაბილურობის უზრუნველსაყოფად და მდგრადი განვითარების მხარდასაჭერად, საქართველოს ეროვნული ბანკი (სებ) აქტიურად აერთიანებს გარემოსდაცვითი, სოციალური და მდგრადობის საკითხებს თავის პოლიტიკაში. ბანკმა შეიმუშავა მდგრადი ფინანსების გზამკვლევი, რომელიც განსაზღვრავს კონკრეტულ ვადებში განსახორციელებელ ქმედებებს. გზამკვლევის მიზანია შექმნას სანდო მარეგულირებელი ბაზა და მოამზადოს ბაზარი მდგრად ფინანსებზე გადასასვლელად. მომავალში, ბანკი გეგმავს გააძლიეროს მდგრადი ფინანსური ჩარჩო და 2024 წელს მიზნად ისახავს გამოაქვეყნოს ახალი გზამკვლევი, სადაც დეტალურად იქნება აღწერილი მომავალი წლების სამოქმედო გეგმა.
საფინანსო სექტორი საქართველოში ძირითადად კომერციული ბანკებისგან შედგება: ორი უმსხვილესი ბანკი ფლობს მთლიანი აქტივების მნიშვნელოვან უმრავლესობას. საპენსიო ფონდები იზრდება, მიკროსაფინანსო ინსტიტუტები (MFI) კი გადამწყვეტ როლს ასრულებენ, განსაკუთრებით მცირე და საშუალო ბიზნესის დაფინანსებაში და სოფლად ფინანსური ხელმისაწვდომობის ხელშეწყობაში. მიუხედავად იმისა, რომ სადაზღვევო ბაზარი იზრდება, მისი წილი მთლიან ფინანსურ სექტორში შედარებით მცირეა.
ადგილობრივ და საერთაშორისო ექსპერტებთან ერთად, სებ-მა ასევე შეიმუშავა მდგრადი დაფინანსების (SF) ტაქსონომია, რომელიც 2022 წლის აგვისტოში გამოქვეყნდა. 2023 წლის იანვარში სებ-მა ასევე მიიღო ტაქსონომიის რეგულაცია, რომელიც განსაზღვრავს მწვანე, სოციალურ და მდგრად სესხებს და კომერციულ ბანკებს ყოველთვიური ანგარიშგების ვალდებულებებს აკისრებს. 2023 წლის სექტემბრის მდგომარეობით, SF ტაქსონომიასთან დაკავშირებულმა მწვანე სესხების პორტფელმა საქართველოში შეადგინა დაახლოებით 412 მილიონი ლარი, რაც წარმოადგენს მთლიანი საკრედიტო პორტფელის 1%-ზე ნაკლებს. ამ სესხების უმეტესი ნაწილი (63%) მიმართულია განახლებადი ენერგიის სექტორზე, 57% ჰიდროელექტრო პროექტებზეა გამოყოფილი, ხოლო 17% მწვანე ტრანსპორტის სექტორზე.
სრული ანგარიში წაიკითხეთ აქ.
გამოიწერეთ ჩვენი კვარტალური სიახლეები